Đừng chờ đợi những hoàn cảnh thật tốt đẹp để làm điều tốt đẹp; hãy nỗ lực ngay trong những tình huống thông thường. (Do not wait for extraordinary circumstances to do good action; try to use ordinary situations. )Jean Paul
Cuộc sống là một sự liên kết nhiệm mầu mà chúng ta không bao giờ có thể tìm được hạnh phúc thật sự khi chưa nhận ra mối liên kết ấy.Tủ sách Rộng Mở Tâm Hồn
Chúng ta không thể giải quyết các vấn đề bất ổn của mình với cùng những suy nghĩ giống như khi ta đã tạo ra chúng. (We cannot solve our problems with the same thinking we used when we created them.)Albert Einstein
Hãy thận trọng với những hiểu biết sai lầm. Điều đó còn nguy hiểm hơn cả sự không biết. (Beware of false knowledge; it is more dangerous than ignorance.)George Bernard Shaw
Khi thời gian qua đi, bạn sẽ hối tiếc về những gì chưa làm hơn là những gì đã làm.Sưu tầm
Người ta có hai cách để học hỏi. Một là đọc sách và hai là gần gũi với những người khôn ngoan hơn mình. (A man only learns in two ways, one by reading, and the other by association with smarter people.)Will Rogers
Nếu chuyên cần tinh tấn thì không có việc chi là khó. Ví như dòng nước nhỏ mà chảy mãi thì cũng làm mòn được hòn đá.Kinh Lời dạy cuối cùng
Chớ khinh tội nhỏ, cho rằng không hại; giọt nước tuy nhỏ, dần đầy hồ to! (Do not belittle any small evil and say that no ill comes about therefrom. Small is a drop of water, yet it fills a big vessel.)Kinh Đại Bát Niết-bàn
Vết thương thân thể sẽ lành nhưng thương tổn trong tâm hồn sẽ còn mãi suốt đời. (Stab the body and it heals, but injure the heart and the wound lasts a lifetime.)Mineko Iwasaki
Những người hay khuyên dạy, ngăn người khác làm ác, được người hiền kính yêu, bị kẻ ác không thích.Kinh Pháp cú (Kệ số 77)

Trang chủ »» Danh mục »» TỦ SÁCH RỘNG MỞ TÂM HỒN »» Bài viết, tiểu luận, truyện ngắn »» Thiền sư Huyền Quang »»

Bài viết, tiểu luận, truyện ngắn
»» Thiền sư Huyền Quang

(Lượt xem: 3.841)
Xem trong Thư phòng    Xem định dạng khác    Xem Mục lục 

       

Văn học Phật giáo - Thiền sư Huyền Quang

Font chữ:

Thiền sư Huyền Quang thế danh là Lý Đạo Tái, sinh vào năm Giáp Dần 1254, người hương Vạn Tải, lộ Lạng Giang (nay thuộc huyện Gia Bình, tỉnh Bắc Ninh). Nhà nghèo, nhưng từ thiếu thời Ngài đã lộ tư chất thông minh, học giỏi. Sau đỗ cả thi Hương, thi Hội, Đệ Nhất Giáp Tiến Sĩ (Trạng nguyên), Ngài được bổ làm việc trong Viện Nội Hàn (Hàn Lâm Viện) của triều đình, đón tiếp sứ giả Trung Hoa, nổi tiếng thi văn kiệt xuất.

Sau, Ngài buông bỏ hết chức tước địa vị, xem thường danh lợi phù du, từ chối cả việc làm phò mã của vua Anh Tông, quyết chí xuất gia cầu Đạo tham thiền, theo hầu Điều Ngự Giác Hoàng Trần Nhân Tông, Đến khi Đệ Nhị Tổ là Pháp Loa truyền y bát cho Ngài, Ngài trở thành vị tổ thứ ba của thiền phái Trúc Lâm Yên Tử.

Năm 77 tuổi, Ngài truyền y bát cho Quốc Sư An Tâm, lui về thiền thất tịnh dưỡng. Ba năm sau, năm Giáp Tuất 1334, Ngài qua đời, thọ 80 tuổi, Sau khi Sư viên tịch, vua Trần Minh Tông cho xây Tháp Tổ phía sau chùa Côn Sơn, được gọi là Tháp Huyền Quang, hay “Đăng Minh Bảo Tháp”.

Không chỉ là một thiền sư, Huyền Quang Đệ Tam Tổ còn là một nghệ sĩ với tâm hồn phóng khoáng, một nhà thơ lớn với nhiều bài thơ mang đậm giáo lý nhà Phật. Cuộc đời Ngài mang nhiều màu sắc huyền bí, dị thường, với những câu chuyện ly kỳ hấp dẫn đã trở thành huyền thoại được đưa vào sử sách, truyện tích và cả sân khấu sau này, đáng kể nhất là giai thoại liên quan đến Cung phi Điểm Bích tài sắc vẹn toàn.

Tác phẩm của Ngài rất nhiều, nhưng truyền lưu đến hôm nay chỉ còn 24 bài thơ thiền trong tập “Phú Tự Vịnh Vân Yên”.

Xin mạn phép tán tụng cuộc đời và ân đức hoằng dương chánh pháp của Đệ Tam Tổ bằng bài diễn ca lục bát:

Truyền thừa Y Bát Thứ Ba
Từ tay Nhị Tổ chính là Huyền Quang
Sinh làng Vạn Tải- Lạng Giang
Thỉ tổ họ Lý làm quan nhiều đời
Mẹ là Lê Thị thương người
Ba mươi tuổi khấn xin Trời con trai
Nhân khi dịch bệnh thiên tai
Lên non hái thuốc, nghỉ ngơi tại chùa
Giấc đang thiêm thiếp gió lùa
Thấy con khỉ lớn đang đùa ngoài sân
Khư khư ôm mặt trời hồng
Thẳng tay ném thẳng vào lòng… hoài thai;
Thêm điều linh ứng thứ hai
Thiền sư Huệ Nghĩa trông coi chùa làng
Chùa mang danh tự Ngọc Hoàng
Đang khi thiền định mơ màng giấc linh
Đèn đuốc sáng rực thình lình
Long thần hộ pháp hiện hình đủ đông
Chư Phật, Bồ Tát giáng trần
Lời truyền: “Tôn Giả A Nan nhập đời
Tái sinh vào một kiếp người
Xiển dương Chánh Pháp tức thời cõi Đông!”
Giật mình lòng nhẹ lâng lâng
Thiền sư hoan hỷ, mừng thầm trông tin…
Năm ấy Lê Thị hạ sanh
Sau mười hai tháng con xinh chào đời
Quý tử dung mạo khác người
Tuổi thơ nghe một biết mười lạ thay
Chí khí của bậc sư thầy
Siêu phàm trác việt lộ đầy thiên tư
Mẫu thân chọn lấy hai từ
Đặt tên Đạo Tái nghe như thánh thần
Thuyết rằng: gia cảnh khó khăn
Gặp nhiều trắc trở hôn nhân vì nghèo
Người chê kẻ chối kỳ kèo
Mẫu thân buồn tủi mang nhiều âu lo,
Học hành bữa đói bữa no
Sôi kinh nấu sử học trò đi thi
Trạng Nguyên-Tiến Sĩ đỗ ngay
Người bu kẻ xúm bẩm thầy dạ quan
Thấy sang thiên hạ bắt quàng
Hôn nhân mai mối ngổn ngang duyên tình
“Khó khăn chẳng có ai nhìn
Đến khi đỗ Trạng, tám nghìn nhân duyên!”
Anh Tông muốn kén rể hiền
Lòng ngay từ chối còn truyền sách xưa
Chẳng màng cưới vợ con Vua
Rõ ràng bậc Thánh cười đùa nhân gian
Trạng Nguyên được bổ làm quan
Đường đường vào chốn Viện Hàn Lâm cao
Từ đây phụng mệnh ra vào
Tiếp đón sứ giả chẳng nao núng lời
Sứ Trung Hoa đã gặp rồi
Thi văn ngôn ngữ bao lời chảy tuông
Giọng vang ngân vọng như chuông
Ý từ trác việt, văn chương siêu phàm
Sứ Tàu kính phục nể nang
Tiếng thơm bay khắp, danh vang đức lừng…
Nhân duyên đưa đẩy một lần
Theo Vua nghe pháp được gần Pháp Loa
Từ trong mạch đá trổ hoa
Ngộ ra duyên trước buông ra ý lòng:
“Làm quan được đến đảo Bồng
Phổ Đà đắc đạo mới mong được về…
Phú quý mây trắng mùa hè
Vinh hoa như lá thu vàng rụng rơi
Mơ màng mến luyến dừng thôi
Tây Thiên cõi Phật là nơi thường hằng!”
Trở về khắc khoải bâng khuâng
Biểu dâng từ chức mấy lần lên Vua
Xuất gia thọ giới tại chùa
Theo hầu Điều Ngự học tu pháp thiền
Trú trì sơn tự Vân Yên
Mở trường dạy học danh truyền Huyền Quang
Môn đồ tụ hội cả ngàn
Về nghe giáo lý tinh thâm của Thầy
Khoa giáo đều phải qua tay
Soạn phê chỉnh sửa đủ đầy đa văn
Vua mời giảng pháp bao lần
Vương tôn đảnh lễ, hoàng thân cúi đầu…
Về quê báo đáp ơn sâu
Đại Bi Thiền Tự dài lâu khánh thành
Trước là phụng dưỡng song thân
Sau truyền Phật pháp cho làng quê xưa…
Trải bao năm tháng nắng mưa
Thuận duyên nghịch cảnh đều chưa thoái lòng
Đá xanh hay khối vàng ròng
Minh Tông muốn thử một lần rõ hay
Chuyện xưa truyền tụng đến nay:
Cung phi Điểm Bích gần Thầy giữa khuya
Lệnh Vua mang chứng cứ về
Một là Đại Giác, hai là Phàm Phu
Điểm Bích hãm hại người tu
Dùng ngay man kế trình Vua xét người
Oan khiêng nghiệp chướng đây rồi
Gánh mang tiếng xấu với đời uế ô
Sen vàng ngoi giữa bùn nhơ
Thiền sư tự tại giữa ngờ với nghi
Đăng đàn chẩn tế một ngày
Thần thông quảng đại quét bay bụi trần
Kinh tâm vương đế quần thần
Hiểu ra kế độc phi tần hại sư
Nhiệm mầu gia hộ người tu
Gian nhân lãnh phạt quét chùa nội cung…
Mới hay Phật pháp vô cùng
Huyền Quang lưu tiếng thơm lừng liên hoa,
Tâm Bi- Trí -Dũng Phật Đà
Trang nghiêm giới tịnh Ta Bà hạo nhiên
Bao năm tâm gửi cửa Thiền
Tận tâm với Pháp, gieo duyên với Trần
“Phổ Tuệ Ngữ Lục” bao trang
“Ngọc Tiên Thi Tập”, “Công Văn” lưu đời
“Chư Phẩm Kinh” cứu độ người
Tiếc thay điên đảo mất rồi bản nguyên…
Còn “Phú Tự Vịnh Vân Yên”
Hai mươi tư áng thơ thiền chuyển trao
Côn Sơn- Tư Phúc non cao
Thanh Mai tịch mịch in sâu bóng Ngài
Liên Hoa Cửu Phẩm pháp đài
Còn lưu đạo hạnh đức tài Thiền Sư
Tâm hồn nghệ sĩ thi thư
Tự do phóng khoáng, tâm như phiêu bồng
Nhưng nào vấy bẩn bụi trần
An nhiên thanh thoát nẻo gần lối xa
Chọn ngày y bát trưng ra
Trao truyền tâm ấn Pháp Loa chọn rồi
Đệ tam Sư Tổ là Người
Kế thừa đuốc tuệ soi đời nhiễu nhương
Thiền tông Yên Tử nức hương
Lãnh đạo Giáo Hội tiếp đường độ sanh…
Tuổi già sức yếu mong manh
Bảy mươi bảy tuổi phải đành chuyển trao
Trọng trách ủy thác nơi nào
Quốc Sư có đó ra vào An Tâm…
Tháng giêng Giáp Tuất đầu năm
Xả thân ngũ uẩn, phất trần ra đi
Minh Tông phong hiệu cho Ngài
“Từ Pháp Tôn Gia” lưu hoài thiên thu…

    « Xem chương trước «      « Sách này có 1309 chương »       » Xem chương tiếp theo »
» Tải file Word về máy » - In chương sách này

_______________

TỪ ĐIỂN HỮU ÍCH CHO NGƯỜI HỌC TIẾNG ANH

DO NXB LIÊN PHẬT HỘI PHÁT HÀNH




BẢN BÌA CỨNG (HARDCOVER)
1200 trang - 54.99 USD



BẢN BÌA THƯỜNG (PAPERBACK)
1200 trang - 45.99 USD



BẢN BÌA CỨNG (HARDCOVER)
728 trang - 29.99 USD



BẢN BÌA THƯỜNG (PAPERBACK)
728 trang - 22.99 USD

Mua sách qua Amazon sẽ được gửi đến tận nhà - trên toàn nước Mỹ, Canada, Âu châu và Úc châu.

XEM TRANG GIỚI THIỆU.






DONATION

Quý vị đang truy cập từ IP 18.206.92.240 và chưa ghi danh hoặc đăng nhập trên máy tính này. Nếu là thành viên, quý vị chỉ cần đăng nhập một lần duy nhất trên thiết bị truy cập, bằng email và mật khẩu đã chọn.
Chúng tôi khuyến khích việc ghi danh thành viên ,để thuận tiện trong việc chia sẻ thông tin, chia sẻ kinh nghiệm sống giữa các thành viên, đồng thời quý vị cũng sẽ nhận được sự hỗ trợ kỹ thuật từ Ban Quản Trị trong quá trình sử dụng website này.
Việc ghi danh là hoàn toàn miễn phí và tự nguyện.

Ghi danh hoặc đăng nhập

Thành viên đang online:
Rộng Mở Tâm Hồn Thiền Khách Rộng Mở Tâm Hồn nước Rộng Mở Tâm Hồn Bui Tuyet Lan Rộng Mở Tâm Hồn Trương Quang Quý Rộng Mở Tâm Hồn Xuân Thôn Rộng Mở Tâm Hồn ngtieudao Rộng Mở Tâm Hồn Nguyên Độ Rộng Mở Tâm Hồn Thích Quảng Ba Rộng Mở Tâm Hồn Pháp Tâm Rộng Mở Tâm Hồn Dinhvinh1964 Rộng Mở Tâm Hồn Yduongvan Rộng Mở Tâm Hồn Trí Tuệ Từ Bi Rộng Mở Tâm Hồn Tiến Mạnh Rộng Mở Tâm Hồn Hoat Khong Rộng Mở Tâm Hồn Van Tran Thu Huyen Rộng Mở Tâm Hồn nguyen ba tho Rộng Mở Tâm Hồn Pascal Bui Rộng Mở Tâm Hồn NGUYỄN TRỌNG TÀI Rộng Mở Tâm Hồn Tâm Lương Rộng Mở Tâm Hồn lamtrinh Rộng Mở Tâm Hồn đức Lâm Rộng Mở Tâm Hồn Pháp Nhĩ Như Thị Rộng Mở Tâm Hồn Chúc Huy Rộng Mở Tâm Hồn Trần Thị Huyền Rộng Mở Tâm Hồn thái quân Rộng Mở Tâm Hồn Tịch Nguyệt Rộng Mở Tâm Hồn Tam Thanh01 Rộng Mở Tâm Hồn Thu Loan Rộng Mở Tâm Hồn Davidlam Rộng Mở Tâm Hồn Leanbinh Rộng Mở Tâm Hồn Ngọc Châu Rộng Mở Tâm Hồn Phan Huy Triều Rộng Mở Tâm Hồn 釋祥厳 Rộng Mở Tâm Hồn Tăng Văn Y Rộng Mở Tâm Hồn ĐẶNG THỊ THU AN Rộng Mở Tâm Hồn Văn Dũng Rộng Mở Tâm Hồn Chanhniem Forever Rộng Mở Tâm Hồn Lâm Thành Được Rộng Mở Tâm Hồn Quảng Thúy Rộng Mở Tâm Hồn phuctan ... ...

Việt Nam (229 lượt xem) - Hoa Kỳ (73 lượt xem) - Senegal (55 lượt xem) - Central African Republic (46 lượt xem) - Australia (10 lượt xem) - Greece (9 lượt xem) - Nga (1 lượt xem) - ... ...