Font chữ: + A   + A   + A   + A  

(Tặng riêng cho một người)

Một hôm Khổng tử và một người học trò đi du hành ở miền quê. Hai người đi qua một cánh đồng, nơi đó một bác nông dân cùng với con trâu đang gò mình dưới trời nắng chang chang cày ruộng. Vì ruộng ở triền núi, đất không bằng phẳng lại có nhiều đá cuội nên thỉnh thoảng con trâu bị hụt bước! Chiếc cày lúc ngả sang trái, lúc nghiêng sang phải. Người nông dân phải cố gắng lựa lách để giữ thăng bằng cho lưỡi cày luôn luôn cắm sâu xuống đất không bị hất lên khỏi mặt ruộng.

Thầy trò Khổng Tử đứng lại xem, ra chiều ái ngại với sự cực nhọc của người cày ruộng. Người học trò ra điều ta đây là người thông thái, có ăn học, đưa tay chỉ bảo người nông dân phải làm thế này, thế nọ đối với con trâu để giữ cân bằng, làm cho lưỡi cày đi lên, đi xuống v.v...

Người nông dân đang lúc mệt nhọc dưới ánh nắng chang chang làm sao có thể chấp nhận được những lời phê phán kịch cỡm, vô tích sự của một kẻ chẳng biết gì, đứng ngoài nói bậy nói bạ! Anh ta im lặng, không làm việc nữa , bỏ chiếc cày xuống, dẫn con trâu đến một dòng nước ở bên cạnh bờ ruộng, lấy tay tát nước lên rửa tai con trâu. Khổng tử nhìn hành động của bác nông dân chẳng hiểu gì cả, lên tiếng hỏi anh ta rằng:

- Ngươi đang cày, tại sao lại bỏ đi, dẫn trâu đi rửa lỗ tai?

Bác nông dân trả lời Khổng Tử rằng:

- Thưa ngài, tôi sợ lời phê phán của học trò ngài làm bẩn lỗ tai con trâu của tôi vì vậy tôi phải dẫn nó đi rửa lỗ tai cho nó. Tôi không muốn con trâu của tôi phải nghe được những lời phê phán bậy bạ và đầy kịch cỡm đó. Thưa ngài, tôi biết rằng học trò của ngài thông thái hơn tôi hàng trăm, hàng ngàn lần! Nhưng tôi nghĩ rằng việc điều khiển con trâu và lưỡi cày chắc chắn tôi biết hơn, tài giỏi hơn học trò của ngài! Với công việc này hàng năm tôi vẫn mang đến những hạt gạo nuôi sống con người. Còn lời phê phán của học trò ngài chỉ là những thái độ chủ quan của một kẻ đứng bên ngoài, chẳng hiểu gì công lao, nỗi cực nhọc của tôi mà chỉ là những ý kiến hão huyền, bậy bạ mà thôi! Nếu tôi không muốn nói, đó là những lời khoác lác, nói bậy, nói bạ của một kẻ thích làm thầy đời nhưng đã đi quá lãnh vực của mình. Thưa Phu tử, nếu không tin ngài bảo học trò của ngài thử cởi áo xuống ruộng cầm cái cày và điều khiển con trâu mà xem! Tôi chắc chắn với ngài, anh ta sẽ hiểu rõ những điều anh ta vừa chỉ trỏ, phê phán tôi chỉ là những điều khoác lác, bậy bạ mà thôi! Thưa ngài, lúc đó anh ta sẽ hiểu rõ sự khác biệt giữa NÓI và LÀM đôi khi không dễ dàng vậy!

Sau đó người nông dân dẫn trâu lên bờ đến một gốc cây ngồi nghỉ mệt. Đức Khổng Tử thấy bác nông dân không phải là người tầm thường, Ngài cũng dẫn học trò đến đó ngồi nghỉ. Bác nông dân thưa với Khổng Tử rằng:

- Thưa Phu tử, xin ngài vui lòng cho tôi một vài lời dạy bảo, nhờ đó tôi có thể gặt hái được nhiều lúa gạo hơn với nghề đồng áng của tôi được không?

Đức Khổng Tử đưa tay chỉ ra cánh đồng bát ngát, nơi mà bàn tay, lưỡi cày và con trâu của người nông dân cần mẫn làm lụng dưới ánh nắng gay gắt, rồi nói với người nông dân rằng:

- Ta có thể chỉ dạy ngươi đức Khiêm Cung (khiêm nhường và cung kính, lễ độ) với kẻ khác, nhưng với công việc đồng áng chắc chắn ta phải nhờ ngươi chỉ dạy ta những đức tính nhẫn nại, sự uyển chuyển lưỡi cày khi điều khiển con trâu trong công việc đồng áng. Ta cũng phải cảm phục ngươi vì với công việc của ngươi dù là một việc lao động nhỏ bé nhưng mang đến ích lợi thiết thực cho con người.

Nói xong, Đức Khổng Tử cầm tay người học trò đứng dậy, vội vàng từ giã người nông dân mà đi! Ngài ghé vào tai người học trò mà nói nhỏ rằng:

- Ta đã từng thua kém miệng lưỡi thằng bé lên ba Hạng Thác. Hôm nay ta lại bị ngượng ngùng với người nông dân chân lấm tay bùn dạy dỗ cho bài học biết người biết ta, đừng nghĩ rằng mình thông thái quá cái gì cũng biết! Nhân gian không đáng kính sợ lắm ru?!

(Suisse March, 2006)

    « Xem chương trước «      « Sách này có 1532 chương »       » Xem chương tiếp theo »

_______________

TỪ ĐIỂN HỮU ÍCH CHO NGƯỜI HỌC TIẾNG ANH

DO NXB LIÊN PHẬT HỘI PHÁT HÀNH

Thành viên đang online:
Viên Hiếu Thành Huệ Lộc 1959 Bữu Phước Chúc Huy Minh Pháp Tự minh hung thich Diệu Âm Phúc Thành Phan Huy Triều Phạm Thiên Trương Quang Quý Johny Dinhvinh1964 Pascal Bui Vạn Phúc Giác Quý Trần Thị Huyền Chanhniem Forever NGUYỄN TRỌNG TÀI KỲ Dương Ngọc Cường Mr. Device Tri Huynh Thích Nguyên Mạnh Thích Quảng Ba T TH Tam Thien Tam Nguyễn Sĩ Long caokiem hoangquycong Lãn Tử Ton That Nguyen ngtieudao Lê Quốc Việt Du Miên Quang-Tu Vu phamthanh210 An Khang 63 zeus7777 Trương Ngọc Trân Diệu Tiến ... ...

... ...