Bên cạnh bức tranh toàn cảnh "còn nhiều rác thải" ở khắp nơi trên đất nước ta, hình ảnh nổi bật thứ hai mà ai cũng có thể dễ dàng nhận ra là sự chen lấn. Người ta chen lấn ở khắp mọi nơi, từ những nơi mua sắm cho đến ở những cửa ra vào, từ lúc lên xe buýt cho đến khi xuống xe buýt, và ở những nơi khám bệnh, mua thuốc... thì cảnh tượng lại càng hỗn loạn hơn. Thậm chí hiện nay hầu hết các phòng khám đều phải buộc bốc số thứ tự, thế nhưng nhiều người đã cầm số thứ tự trong tay vẫn hăm hở chen lấn... có lẽ vì sợ bị bỏ sót chăng?

Thế nhưng, chen lấn để làm gì? Tất nhiên, ai cũng sẽ nghĩ là để được nhanh hơn, sớm hơn... và thậm chí là để dành được những điều kiện tốt hơn. Nhưng trong thực tế nhiều khi không hẳn là như vậy. Cảnh chen lấn ngột ngạt thường làm các nhân viên phục vụ làm việc khó khăn hơn, chậm hơn và dễ sai sót hơn. Và trong nhiều trường hợp, như khi lên xe buýt, dù có sớm hơn một chút dường như cũng chẳng làm thay đổi được gì cả. Thế nhưng mọi người vẫn cứ... chen lấn.

Trong thời gian lưu trú tại Hoa Kỳ, tôi đã đi qua 11 sân bay nội địa cũng như quốc tế, mỗi khi nhận hành lý ký gửi tôi đều được thoải mái đứng nhìn băng chuyền tải từ xa và chỉ khi nhận ra hành lý của mình mới đến gần để lấy. Nhưng khi về đến sân bay Tân Sơn Nhất thì hoàn toàn khác. Mọi người chen nhau đứng dày đặc quanh băng chuyền tải, và nếu không chen vào thì sẽ chẳng nhìn thấy được gì trên băng chuyền. Thế là, dù muốn dù không tôi cũng phải góp phần vào... chen lấn. Cho đến khi nhận được va-ly hành lý để

lôi ra khỏi băng chuyền thì... mệt muốn đứt hơi vì nóng nực và ngột ngạt.

Trong thực tế, chen lấn không phải là giải pháp giúp ta làm việc nhanh hơn, hiệu quả hơn, cho dù đôi khi ta có cảm giác như vậy. Cố gắng làm việc nhanh hơn không có nghĩa là phải chen lấn cùng người khác, vì ta có thể làm điều đó với khả năng của mình mà không cần phải lôi kéo, chèn ép người khác. Ở Mỹ, mua một ly cà-phê người ta cũng xếp hàng trật tự, thong thả, không hề có cảnh chen lấn, cho dù trên khắp nước Mỹ thời gian vẫn luôn được xem là thứ quý hiếm nhất mà hầu như ai cũng thiếu, và mọi công việc đều luôn chịu sự thúc bách phải làm nhanh hơn. Phải chăng đó cũng là điều mà mỗi chúng ta rất nên suy ngẫm?

Con đường đời của tất cả chúng ta đều giống nhau ở đích đến. Dù nhanh dù chậm, sớm hay muộn rồi tất cả chúng ta đều sẽ đến cùng một nơi ở cuối đời, đều sẽ kết thúc đường đời theo một cách về đại thể là như nhau. Nếu nghĩ đến điều đó, ta sẽ thấy rằng điều quan trọng trong đời không phải là ta đã làm được bao nhiêu công việc, nhanh hay chậm, mà quan trọng nhất chính là ta đã làm việc, đã sống theo cách thức như thế nào. Có những việc làm cho dù đơn giản, nhỏ nhặt nhưng nếu được thực hiện với tấm lòng rộng mở, hướng về tha nhân, chắc chắn vẫn sẽ mang lại ấn tượng tốt đẹp nơi tất cả mọi người. Ngược lại, dù bạn nỗ lực rất nhiều để làm những điều tưởng như vĩ đại, nhưng nếu với tâm lượng ích kỷ hẹp hòi, bạn sẽ không thể nào có được sự kính trọng chân thành từ người khác.

Khi chen lấn để vượt qua người khác, chúng ta đang thể hiện

rất rõ sự ích kỷ hẹp hòi, vì không hề nghĩ đến thời gian chờ đợi của người khác sẽ tăng thêm vì mình.

Khi xếp hàng trật tự để được giải quyết tuần tự, chúng ta thể hiện một nếp sống văn minh, công bằng, và cũng tạo điều kiện cho công việc được giải quyết một cách tốt đẹp, nhanh chóng nhất.

Mặc dù vậy, trong một môi trường mà ai ai cũng chen lấn thì dù chúng ta muốn dừng lại cũng thật khó lòng... Tôi đã từng phải vượt đèn đỏ ở một ngã tư chỉ vì tất cả dòng xe cộ quanh tôi đều hùa nhau vượt tới... Trong trường hợp đó, chúng ta làm sao cưỡng lại?

Vì thế, sự thay đổi này dù là nhỏ nhặt nhưng đang cần đến ý thức chung của tất cả cộng đồng. Mỗi người không thể tự mình thay đổi khi mọi người chung quanh không thay đổi; nhưng nếu mỗi người không thay đổi thì làm sao có cả một cộng đồng thay đổi? Đó là cái vòng luẩn quẩn mà tất cả chúng ta đang vướng phải trong thực trạng hiện nay.

Đôi khi, chỉ dừng lại một chút trong dòng đời hối hả cũng có thể mang đến cho ta những niềm vui bất ngờ và sự thanh thản. Chen đua tất bật suốt một đời người, cũng không làm thay đổi kết quả cuối cùng là tay trắng ra đi. Ấy thế mà đôi khi ta vẫn phải khổ thân mệt trí chỉ vì muốn nhanh hơn vài ba phút, sớm hơn một vài giờ... Khi dừng lại và bỏ đi những thói quen không tốt đẹp ấy, cuộc đời ta chắc chắn sẽ rộng thoáng hơn, ta sẽ có nhiều thời gian để thực sự trải nghiệm cuộc sống hơn.

Và chỉ khi ấy, ta mới có thể thanh thản mở rộng lòng chia sẻ cùng người khác, cho dù chỉ là một ý nghĩ đẹp, một câu nói hay hoặc một bài viết

có lợi lạc. Mong rằng tất cả cộng đồng chúng ta đều sẽ luôn tìm được những niềm vui sống nhỏ nhặt này.