Cuộc sống xem như chấm dứt vào ngày mà chúng ta bắt đầu im lặng trước những điều đáng nói. (Our lives begin to end the day we become silent about things that matter. )Martin Luther King Jr.
Nếu người nói nhiều kinh, không hành trì, phóng dật; như kẻ chăn bò người, không phần Sa-môn hạnh.Kinh Pháp cú (Kệ số 19)
Nếu muốn người khác được hạnh phúc, hãy thực tập từ bi. Nếu muốn chính mình được hạnh phúc, hãy thực tập từ bi.Đức Đạt-lai Lạt-ma XIV
Nếu chúng ta luôn giúp đỡ lẫn nhau, sẽ không ai còn cần đến vận may. (If we always helped one another, no one would need luck.)Sophocles
Hãy sống như thế nào để thời gian trở thành một dòng suối mát cuộn tràn niềm vui và hạnh phúc đến với ta trong dòng chảy không ngừng của nó.Tủ sách Rộng Mở Tâm Hồn
Đừng làm cho người khác những gì mà bạn sẽ tức giận nếu họ làm với bạn. (Do not do to others what angers you if done to you by others. )Socrates
Việc đánh giá một con người qua những câu hỏi của người ấy dễ dàng hơn là qua những câu trả lời người ấy đưa ra. (It is easier to judge the mind of a man by his questions rather than his answers.)Pierre-Marc-Gaston de Lévis
Càng giúp người khác thì mình càng có nhiều hơn; càng cho người khác thì mình càng được nhiều hơn.Lão tử (Đạo đức kinh)
Người khôn ngoan học được nhiều hơn từ một câu hỏi ngốc nghếch so với những gì kẻ ngốc nghếch học được từ một câu trả lời khôn ngoan. (A wise man can learn more from a foolish question than a fool can learn from a wise answer.)Bruce Lee
Kẻ ngốc nghếch truy tìm hạnh phúc ở xa xôi, người khôn ngoan gieo trồng hạnh phúc ngay dưới chân mình. (The foolish man seeks happiness in the distance, the wise grows it under his feet. )James Oppenheim

VỀ MỤC LỤC

Giáo Hội Phật Giáo Việt Nam Thống Nhất
Viện Tăng Thống
Phật Lịch: 2565
Số 16/VTT/VP/

TÂM THƯ PHẬT ĐẢN - PHẬT LỊCH 2566

Nam-mô Lam-tì-ni viên vô ưu thọ hạ thị hiện đản sinh THÍCH-CA MÂU-NI PHẬT

Đã hai mùa Phật đản qua nhanh, chúng đệ tử Phật, đã cùng chung cộng nghiệp trong dân tộc này, đã cùng chung trải qua những ngày tháng đau thương khổ lụy, mệnh sống được thả trôi bồng bềnh giữa lẽ sống và sự chết, tâm tư tình cảm bị bức bách giữa cái ác đang leo dần lên đỉnh cao cực ác, và những đốm lửa tàn từ tấm lòng nhân ái tương thân tương trợ vẫn còn giữ được hơi ấm tình người cho nguồn hy vọng tương lai.

Từ buổi hoang sơ, buổi đầu bình minh của lịch sử mà trí năng con người có thể tưởng tượng, chúng sinh trên mặt đất này tồn tại như những cá thể biệt lập, sống và chết theo quy luật tự nhiên như ngọn cỏ vô tri, cho đến khi ái dục tẩm ướt sắc và tâm, ý thức trổi dậy phân biệt quanh ta những gì cùng chung máu thịt thân yêu, những gì là tha nhân đang chia sẻ hay cạnh tranh với ta những cái ta có và sẽ có, thu nhặt từ ngoại giới. Từ đó, ý thức chiếm hữu và tư hữu phát sinh, cạnh tranh sinh tồn phát động. Trật tự nguyên thủy bị phá vỡ, trật tự mới cho một hình thức xã hội xuất hiện; quyền điều hành với chức năng hòa giải, xử đoán và xử trị, được trao cho một người hay một nhóm người: tham vọng quyền lực thống trị bắt đầu được ủ mầm. Đồng thời, hiểm họa tai kiếp cũng bắt đầu bén rễ: cơ cẩn đói kém do bởi tài nguyên dinh dưỡng hữu hạn trong một cương giới hạn chế của cộng đồng; chiến tranh được phát động, mở rộng quyền lực chiếm hữu để sinh tồn. Thiên nhiên ô nhiễm, tai họa
ôn dịch như là hậu quả tất nhiên. Từ đó, vòng xoáy tiểu tam tai: cơ cẩn, chiến tranh, ôn dịch, đánh dấu từng giai đoạn lịch sử văn minh tiến hóa và thoái hóa của nhân loại.

Trong vòng xoáy đó, trong dòng lịch sử tiến hóa của nhân loại, ý thức con người vốn tác ý theo quy luật quan hệ duyên khởi giữa ta và thế giới quanh ta, đã tạo nên những ý thức sai biệt về tư duy tôn giáo, tư duy triết học, chủng tộc sai biệt. Nhân danh ý thức hệ cho một trật tự thế giới hòa bình, thống nhất, nhân loại đã trải qua những cuộc chiến tranh tàn bạo giữa các ý thức hệ sai biệt về tôn giáo, văn minh, chủng tộc. Ngày nay, trong hiện tại, một cuộc chiến tàn bạo đang diễn ra, sau trận ôn dịch, và hậu quả cơ cẩn đói kém đang chờ đợi trước mắt. Chủ nghĩa dân tộc văn minh, ý thức hệ tôn giáo đại đồng vũ trụ, chính nghĩa trật tự hòa bình thế giới: tất cả lý tưởng cao đẹp này không che giấu được bản chất tham vọng quyền lực thống trị bởi một cá nhân, hay bởi một ý thức chủng tộc thượng đẳng, văn minh và tiến bộ bậc nhất.

Quyền lực thống trị, từ phạm vi hạn chế trong một gia đình, dòng họ, cho đến toàn thế giới, không đơn giản chỉ là một giấc mơ không tưởng, mà nó bắt nguồn từ tình trạng phân cực xã hội do năng lực chiếm hữu. Đức Phật đã chỉ rõ nguyên nhân này: từ tham ái, khát vọng sinh tồn của mọi sinh vật, của tất cả chúng hữu tình, là nhân duyên cho chiếm hữu để sinh tồn, và chiếm hữu để tích lũy, dự phóng cho tương lai trong đời này hay thiên giới. Không một chúng sinh nào có thể chống lại bản năng sinh tồn, vì vậy, chiếm hữu là quy luật tất
yếu trong thế giới cạnh tranh sinh tồn. Tất cả mọi quá trình chiếm hữu đều dẫn đến tình trạng thu nhập bất bình đẳng. Hố phân cách trong tình trạng thu nhập bất bình đẳng dẫn đến những xung đột quyền lợi, đấu tranh bạo lực.

Khi một đệ tử tại gia hỏi Phật, xin Ngài dạy cho giáo lý mà khi tuân thủ nó, những kẻ là “những chủ nhà, đang hưởng thụ dục lạc thế gian, đang ràng buộc với vợ con…” có thể sống hạnh phúc, thanh bình và thịnh vượng trong đời sống hiện tại cũng như trong tương lai. Phật dạy: Người tại gia cần học một nghề tinh xảo, thu nhập hợp pháp, và phân chia thu nhập thành nhiều phần; một phần, tiêu thụ cho bản thân; hai phần, dành cho sản xuất; phần thứ tư, để dành phòng khi bất trắc: tai họa nước, lửa, trộm cướp, vua quan tịch thu; hai phần còn lại, đóng góp công ích xã hội.

Trên cơ sở này, Đại thừa Bồ-tát phân chia làm ba phạm trù chính cho sự phát triển xã hội trong sáu ba-la-mật. Trong đó, dẫn đầu là bố thí. Ở đây, bố thí không chỉ đơn giản là đem của cải từ người có phân chia cho những người không có. Nó là một phần quan trọng trong quá trình sản xuất và tiêu thụ: tái phân phối thu nhập, hay lợi tức.

Các Luận sư Đại thừa, như Vô Trước và Thế Thân, chỉ ngay vào Kinh Kim Cang, lấy đây làm giáo nghĩa sở y, phân chia bố thí, hay tái phân phối lợi tức, chính là nền tảng cho tất cả quá trình phát triển xã hội.

Từ tài thí, cống hiến trong các hoạt động kinh tế, tăng gia khối lượng vật chất thỏa mãn những nhu cầu cần thiết cho sự sống. Kinh tế thịnh vượng là điều kiện cho một xã hội an lạc. Nhưng nếu phân phối lợi tức không như lý, do chiếm hữu bất
bình đẳng của một tầng lớp quyền lực, dẫn đến hố phân cách giữa giai cấp quyền thế tự do bóc lột và tầng lớp thấp hèn cam chịu cùng khốn, mâu thuẫn và xung đột xã hội, tệ nạn xã hội, tất yếu xảy ra. Do vậy, tài thí phải dẫn đến vô úy thí.

Vô úy ở đây không đơn giản có nghĩa là không sợ hãi. Trong ngôn ngữ Sanskrit, từ này hàm nghĩa an ninh. Cho nên, vô úy thí không có nghĩa “cho một cách không sợ hãi”, như thí thân cho cọp đói. Vì vậy, vô úy thí, nên được hiểu là cống hiến, hay mang lại an ninh trật tự xã hội trên nền tảng kinh tế thịnh vượng. Trong sự cống hiến này bao hàm hai ba-la-mật: giới và nhẫn, đạo đức xã hội và bao dung. Đây là trách nhiệm của giáo dục và tôn giáo. Khi mà các nhà giáo dục biến chất thành những kẻ vô giáo dục, những nhà hoạt động tôn giáo, biểu tượng cho đạo đức xã hội, trở thành những kẻ buôn thần bán thánh, xã hội rơi vào tình trạng điên đảo, tệ nạn bạo hành, nhất định là hệ quả tất yếu.

Sau tài thí, vô úy thí, là pháp thí: cống hiến cho sự phát triển văn hóa, nghệ thuật, cho mọi hoạt động tinh thần, nâng cao trình độ kiến thức chân chính. Trong một xã hội mà tầng lớp bần cùng không được chăm sóc để nâng cao trình độ nhận thức, để thấy rõ vị trí của mình, với những quyền hạn và nghĩa vụ, thì khó mà vượt qua thân phận nô lệ, cam chịu áp bức.

Người nô lệ, trong tình trạng bị áp bức mà không thể lý giải nguyên nhân, không tìm thấy một nơi nào chắc chắn để nương tựa, ngoài ý chí nhắm mắt phục tùng; và hậu quả dẫn đến bạo hành trong phạm vi cá nhân, bạo loạn trong phạm vi một quốc độ,
và chiến tranh trên quy mô thế giới, mà sự thực lịch sử đã chứng minh. Trong đó, hoạt động tôn giáo sai lầm cũng đã góp phần không ít: mê tín dị đoan, tin vào sự phò hộ của ma quỷ, âm binh, âm hồn, hơn là tin vào năng lực bản thân, khả năng tạo tác và chuyển đổi nghiệp thiện hay bất thiện của chính mình.

Trong một xã hội mà thu nhập không chia đều, chiếm hữu bất bình đẳng, mê tín dị đoan là tín lý kinh doanh nhiều lợi nhuận cho các nhà hoạt động tôn giáo trá hình.

Đức Phật đã chỉ rõ: Vì sợ hãi, nhiều người tìm đến nương tựa nơi thần núi, thần rừng, thần vườn, thần cây, thần tháp miếu. Vì sao sợ hãi? Sợ già, sợ bệnh, sợ chết; những sợ hãi tiềm phục và đe dọa trong bản năng sinh tồn. Một sinh vật bé nhỏ giữa thiên nhiên đôi khi có vẻ hiền hòa, nhưng nhiều khi nổi cơn thịnh nộ hung hãn. Một cá thể thấp hèn, yếu đuối trong xã hội, không tìm thấy người bảo vệ, không tìm thấy nơi nương tựa an toàn; chỉ thấy quanh ta âm binh ma quỷ rập rình trên đầu cây ngọn cỏ, và các nhà hoạt động tôn giáo sẽ dạy cách làm thế nào để được chúng phò hộ. Những giáo nghĩa chánh tín về thiện và bất thiện, nghiệp quả và dị thục, bị xem như những nhận thức xa vời không thực tế.

Tà tín ma quỷ, bất chấp những cảnh giác mà Đức Phật nhắc nhở không ít trong các Kinh điển, không chỉ xói mòn chánh tín nơi Tam Bảo, mà còn là yếu tố lũng đoạn kinh tế, xói mòn sinh lực quốc gia, dân tộc, sản sinh một thế hệ ươn hèn, không đủ tự lực để đứng thẳng lên với niềm tự hào lịch sử của Cha Ông.

Chúng đệ tử Phật, qua những thăng trầm của vận nước, luôn luôn tin
tưởng tự tính giác ngộ trong tâm thức của mọi loài hữu tình, cái ác, bất thiện rồi cũng sẽ đi qua, thiện hành và diệu hành có lúc hiện diện soi đường cho chúng sinh tiến hóa. Nhưng trong các chu kỳ thành-trụ-hoại-không, thiện và bất thiện trong guồng máy xoắn ốc xoay vòng bất tận. Mỗi thời tiểu tam tai: ôn dịch, chiến tranh, đói kém, báo hiệu một giai đoạn chuyển mình trên vòng xoáy xoắn ốc trong các chu kỳ bất tận của thế giới thành-trụ-hoại-không. Bởi vì, nếu thế gian chỉ một mực thuần khổ, Chư Phật không xuất hiện giữa thế gian để chỉ dẫn con đường thoát khổ. Nếu thế gian chỉ một mực thuần lạc, Chư Phật cũng không xuất hiện giữa thế gian để chỉ cho thấy đâu là an lạc giả dối và đâu là an lạc chân thật.

Phật đản năm nay, những gì an lạc trong quá khứ xa xôi đã đi qua như giấc mộng an lành, rồi những ngày tháng đau thương khổ nhục cũng đã đi qua như ảo ảnh trong sa mạc, chúng đệ tử Phật, bằng tâm tư hỷ và xả, bằng hành và nguyện thường tùy Phật học, hằng thuận chúng sinh, tự mình nâng cao phẩm chất đạo đức, tu giới, tu định, tu huệ, tăng trưởng chánh tín, dâng lên Đức Đại Giác Chí Tôn trong Ba Cõi, hồi hướng công đức đến mọi chúng hữu tình, cho tất cả được tăng ích sống an lạc trong chánh tín bất hoại, vì cứu cánh của mình và của nhiều người, trong đời này và trong vô tận đời sau.

NAM-MÔ TA-BÀ THẾ GIỚI THỊ HIỆN ĐẢN SINH BỔN SƯ THÍCH-CA MÂU-NI PHẬT

Tổ Đường Từ Hiếu, ngày 8 tháng Tư, Phật lịch 2565 (8/5/2022)

Khâm thừa Di chúc
Bỉnh Pháp Tì-kheo
Thích Tuệ Sỹ




Tâm Thư Phật Đản



Hết phần Tâm Thư Phật Đản

    « Xem chương trước «      « Sách này có 1548 chương »       » Xem chương tiếp theo »
Giáo Hội Phật giáo Việt Nam Thống Nhất

Mời xem phần:

Tâm Thư Phật Đản




Giáo Hội Phật giáo Việt Nam Thống Nhất

Thích Tuệ Sỹ

MỤC LỤC ( 95 )



Quý vị đang truy cập từ IP 216.73.216.60 và chưa ghi danh hoặc đăng nhập trên máy tính này. Nếu là thành viên, quý vị chỉ cần đăng nhập một lần duy nhất trên thiết bị truy cập, bằng email và mật khẩu đã chọn.
Chúng tôi khuyến khích việc ghi danh thành viên ,để thuận tiện trong việc chia sẻ thông tin, chia sẻ kinh nghiệm sống giữa các thành viên, đồng thời quý vị cũng sẽ nhận được sự hỗ trợ kỹ thuật từ Ban Quản Trị trong quá trình sử dụng website này.
Việc ghi danh là hoàn toàn miễn phí và tự nguyện.

Ghi danh hoặc đăng nhập

Thành viên đang online:
Rộng Mở Tâm Hồn Viên Hiếu Thành Rộng Mở Tâm Hồn Huệ Lộc 1959 Rộng Mở Tâm Hồn Bữu Phước Rộng Mở Tâm Hồn Chúc Huy Rộng Mở Tâm Hồn Minh Pháp Tự Rộng Mở Tâm Hồn minh hung thich Rộng Mở Tâm Hồn Diệu Âm Phúc Thành Rộng Mở Tâm Hồn Phan Huy Triều Rộng Mở Tâm Hồn Phạm Thiên Rộng Mở Tâm Hồn Trương Quang Quý Rộng Mở Tâm Hồn Johny Rộng Mở Tâm Hồn Dinhvinh1964 Rộng Mở Tâm Hồn Pascal Bui Rộng Mở Tâm Hồn Vạn Phúc Rộng Mở Tâm Hồn Giác Quý Rộng Mở Tâm Hồn Trần Thị Huyền Rộng Mở Tâm Hồn Chanhniem Forever Rộng Mở Tâm Hồn NGUYỄN TRỌNG TÀI Rộng Mở Tâm Hồn KỲ Rộng Mở Tâm Hồn Dương Ngọc Cường Rộng Mở Tâm Hồn Mr. Device Rộng Mở Tâm Hồn Tri Huynh Rộng Mở Tâm Hồn Thích Nguyên Mạnh Rộng Mở Tâm Hồn Thích Quảng Ba Rộng Mở Tâm Hồn T TH Rộng Mở Tâm Hồn Tam Thien Tam Rộng Mở Tâm Hồn Nguyễn Sĩ Long Rộng Mở Tâm Hồn caokiem Rộng Mở Tâm Hồn hoangquycong Rộng Mở Tâm Hồn Lãn Tử Rộng Mở Tâm Hồn Ton That Nguyen Rộng Mở Tâm Hồn ngtieudao Rộng Mở Tâm Hồn Lê Quốc Việt Rộng Mở Tâm Hồn Du Miên Rộng Mở Tâm Hồn Quang-Tu Vu Rộng Mở Tâm Hồn phamthanh210 Rộng Mở Tâm Hồn An Khang 63 Rộng Mở Tâm Hồn zeus7777 Rộng Mở Tâm Hồn Trương Ngọc Trân Rộng Mở Tâm Hồn Diệu Tiến ... ...

... ...