C. TĂNG BẢO:

Sau khi đã tìm hiểu Pháp Bảo, chúng ta học bước tiếp theo là Tăng Bảo mà theo bản Kinh Châu Báu, chúng ta có 8 Bài Kệ ( số 6, 7, 8, 9, 10, 11, 14 và 17 ) qua đó Đức Phật đã tán thán và ban bố lời khuyên các sanh linh, gồm có chư Thiên, Nhân và Phi Nhân hãy đảnh lễ, cúng dường Tăng Bảo. Bố thí các vị ấy được kết quả to lớn.

Chúng ta sẽ lần lượt tìm hiểu ý nghĩa của từng bài Kệ.

Bài kệ số 6 :

Tám vị bốn đôi này,
Ðược bậc thiện tán thán.
Chúng đệ tử Thiện Thệ,
Xứng đáng được cúng dường.
Bố thí các vị ấy,
Ðược kết quả to lớn.
Như vậy, nơi Tăng Chúng,
Là châu báu thù diệu
Mong với sự thật này,
Ðược sống chơn hạnh phúc.

Bài Kệ trên đề cập đến Tăng Chúng. Vậy Tăng là ai ? Những điều kiện gì để được gọi là Tăng, hay được gia nhập vào Tăng đoàn ?

Tăng-già phiên âm từ tiếng Pali, saṅgha và Sanskrit, saṃgha, có nghĩa là một nhóm, một số đông, một cộng đồng, một đoàn thể. Theo Phật giáo, Tăng già là một đoàn thể, do đó còn gọi là Tăng Chúng, ít nhất phải từ bốn thành viên trở lên, gồm các vị tu hành, xuất gia, không gia đình, không nhà cửa, không sống đời thế tục, là các vị Tỳ Kheo hay Tỳ Kheo Ni, sống đời phạm hạnh, tuân theo Giới Luật của Đức Phật chế định. Các thành viên thuộc Tăng già, được gọi tắt là các vị Tăng. Ni, dùng chỉ những vị xuất gia phái Nữ. Tỳ Kheo, "Bhikkhu” được dịch từ chữ Pali có nghĩa là được cứu tế, người hành khất. Thời Đức Phật còn tại thế, Tăng chúng sống bằng khất thực, chỉ có một bình bát và ba chiếc y, sống trong rừng, dưới cội cây nhưng dần dần được những vị đại thí chủ xây cất và cúng dường các Tịnh Xá tiện nghi,

yên ổn hơn. Ba tháng an cư được dễ dàng, vì khí hậu ẩm ướt, nhằm mùa mưa làm cho côn trùng, ruồi, muỗi, kiến, sâu bọ sinh sôi nẩy nở quá nhiều, không thuận tiện cho việc ở ngoài trời hay đi kinh hành có thể giẫm đạp chết. Như vậy là vô tình tạo nghiệp sát hại.

Việc an cư mùa mưa, trước tiên là do lòng từ bi, tránh không sát hại các loài trùng, kiến, sâu bọ và cũng là một dịp cho Tăng Đoàn tụ hội lại một nơi, được Đức Phật hoặc các bậc trưởng thượng, cao tăng chỉ dạy thêm, học hỏi thêm. An cư trở thành một tục lệ, cho đến ngày nay, được thực hiện từ Rằm tháng Tư cho đến Rằm tháng Bảy mỗi năm. Thời buổi hiện tại thì chuyện giẫm đạp côn trùng sâu bọ không phải là lý do để An Cư vì hoàn cảnh sống đã thay đổi, nhưng An Cư chính là một dịp giúp cho Tăng Chúng ở yên một nơi để thúc liễm thân tâm, trau dồi Giới Đức, siêng tu Tam Vô Lậu học, đó là cơ duyên đưa đến Thánh Quả, đó chính là duy trì mạng mạch Phật Pháp.

Theo Tứ Phần Luật San Bổ Tùy Cơ Yết Ma Số 4, giải thích nghĩa An Cư : Thân Tâm đều tĩnh lặng gọi là An. Qui định thời gian ở một chỗ gọi là Cư.

( Trích Ý Nghĩa An Cư Kiết Hạ, TT Thiện Hạnh, Tạp Chí Nghiên Cứu Phật Học)

Tham khảo thêm: https://tapchinghiencuuphathoc.vn/y-nghia-an-cu-kiet-ha.html

Ngoài ba tháng an cư, Đức Phật dạy Tăng Chúng không nên ở yên một chỗ, mà đi giáo hóa khắp nơi, hãy cùng đọc :

“Này các Tỳ khưu, ta đã thoát khỏi tất cả các sự trói buộc thuộc về cõi trời và loài người. Này các Tỳ khưu, các ngươi cũng đã thoát khỏi tất cả các sự trói buộc thuộc về cõi trời và loài người. Này các Tỳ khưu,

hãy cất bước du hành vì lợi ích của nhiều người, vì an lạc của nhiều người, vì lòng thương xót thế gian, vì sự tiến hóa, sự lợi ích, sự an vui của chư thiên và nhân loại, chớ đi hai người chung (một đường). Này các Tỳ khưu, hãy thuyết giảng Giáo Pháp toàn hảo ở đoạn đầu, toàn hảo ở đoạn giữa, và toàn hảo ở đoạn kết, thành tựu về ý nghĩa, thành tựu về văn tự, giảng giải về Phạm hạnh thanh tịnh một cách trọn vẹn và đầy đủ. Có những hạng người sanh lên bị ít ô nhiễm sẽ là những người hiểu được Giáo Pháp, (nhưng) do việc không nghe Giáo Pháp sẽ bị thoái hóa. Này các tỳ khưu, ta cũng sẽ đi đến ngôi làng của Senāni ở Uruvelā cho việc thuyết giảng Giáo Pháp.” (Kinh Đại Phẩm, CHƯƠNG TRỌNG YẾU) https://budsas.net/uni/u-luat-daipham/dp-01a.htm

Từ ban đầu, lúc thành đạo dưới cội cây Bồ Đề, Đức Phật đã nghĩ đến việc truyền bá giáo pháp của mình và với sự thỉnh cầu của chư Thiên mà việc ban bố Giáo Pháp được thực hành. Trước tiên Đức Phật nghĩ đến hai vị đạo sĩ, từng là bậc Thầy của mình, nhưng các vị này đều đã qua đời, Ngài liền hướng đến năm người bạn lúc còn tu khổ hạnh là nhóm ông Annata Kondanna (Kiều Trần Như), Bhaddiya (Bạt-đề-ly), Vappa (Thập-lực-ca-diếp), Assaji (A-thấp-bà-trí) và Mahanama (Ma-nam-câu-lợi). Nơi vườn Lộc Uyển, sau khi nghe Pháp, bài pháp đầu tiên của Đức Phật, cũng là bài Kinh Chuyển Pháp Luân, thuyết giảng về Tứ Thánh Đế, tôn giả Kiều Trần Như đã chứng Pháp Nhãn thanh tịnh và tất cả năm vị đồng tu này trở thành những đệ tử đầu tiên của Đức Phật. Có thể nói Tăng đoàn được thành lập từ lúc này. Khởi đầu chỉ có những vị xuất gia phái Nam, về sau thì Đức Phật thâu nhận thêm các đệ tử phái Nữ, do lời

thỉnh cầu của người Dì mẫu là bà Gotami. Mahāpajāpatigotamī, vị Tỳ khưu ni đầu tiên trong Giáo Hội của Đức Phật Thích Ca. Với thời gian tuần tự trôi, sau 45 năm thuyết giảng Chánh Pháp, Chánh Pháp được lưu truyền, lan xa khắp toàn cầu, Tăng Đoàn tăng trưởng mạnh cho đến thời điểm hiện tại, theo Phật lịch, tính từ năm Đức Phật nhập Niết Bàn là 2566 năm, quả là một may mắn vô cùng lớn lao cho nhân loại và chúng sinh nói chung.

Tham Khảo thêm về sự thành lập Tăng Đoàn : https://www.daophatngaynay.com/vn/phat-phap/buoc-dau-hoc-phat/dao-phat/11351-Su-thanh-lap-Tang-doan-thoi-Duc-Phat.html

Sau khi hiểu Tăng Chúng là ai, chúng ta thử tìm hiểu Tám Vị Bốn Đôi được nêu nơi bài Kệ.

Theo tài liệu của Tỳ Kheo Hộ Pháp, chư Tăng có hai hạng :

1- Chư phàm Tăng: Puthujjanasaṃgha:

Chư Tăng là bậc Thanh Văn đệ tử của Đức Phật, quý Ngài đã lắng nghe chánh pháp của Đức Phật, rồi đang hành theo pháp hành giới-định-tuệ, mà chưa chứng ngộ chân lý Tứ Thánh Đế, chưa chứng đắc Thánh Đạo - Thánh Quả nào, vẫn còn là phàm nhân, do đó, gọi là chư phàm Tăng (Puthujjanasaṃgha).

2- Chư Thánh Tăng: Ariyasaṃgha : Chư Tỳ khưu Tăng là bậc Thanh Văn đệ tử của Đức Phật, quý Ngài đã lắng nghe chánh pháp của Đức Phật, rồi hành theo pháp hành thiền tuệ dẫn đến chứng ngộ chân lý Tứ Thánh Đế, chứng đắc Thánh Đạo - Thánh Quả và Niết Bàn, trở thành bậc Thánh Nhân. Do đó, gọi là chư Thánh Tăng (Ariyasaṃgha).

Chư Thánh Tăng có 4 đôi, thành 8 bậc tính theo tâm Siêu tam giới.

Bậc Thánh Tăng có 4 đôi :

Thánh Đạo → Thánh Quả tương xứng:

Nhập Lưu Thánh Đạo → Nhập Lưu Thánh Quả

Nhất Lai Thánh Đạo → Nhất Lai Thánh Quả

Bất Lai Thánh Đạo → Bất Lai Thánh Quả

Arahán Thánh Đạo → Arahán Thánh Quả

8 bậc Thánh Tăng

4 Thánh Đạo và 4 Thánh Quả:

Bậc Nhập Lưu Thánh Đạo

Bậc Nhất Lai Thánh Đạo

Bậc Bất Lai

Thánh Đạo

Bậc Arahán Thánh Đạo

Bậc Nhập Lưu Thánh Quả

Bậc Nhất Lai Thánh Quả

Bậc Bất Lai Thánh Quả

Bậc Arahán Thánh Quả

Như vậy chúng ta được hiểu Tám Vị Bốn Đôi này chính là chư Thánh Tăng, đã chứng ngộ chân lý Tứ Thánh Đế, chứng đắc Thánh Đạo - Thánh Quả và Niết Bàn. Là những đệ tử của Bậc Thiện Thệ, Đức Như Lai. Các vị tu hành phạm hạnh, xứng đáng được cúng dường và cúng dường các vị ấy, sẽ được kết quả hay lợi ích, phước báu lớn.

Tham khảo thêm về Tăng Bảo: https://www.budsas.org/uni/u-nentangpg/q1c16.htm

Hãy thử tìm hiểu phước báu của việc bố thí, cúng dường là như thế nào ?

Trước tiên hãy cùng đọc KINH PHƯỚC ĐIỀN (Trung A Hàm)

Tôi nghe như vầy:

Một thời Đức Phật trú tại nước Xá-vệ, trong rừng Thắng Lâm, vườn Cấp Cô Độc.

Bấy giờ, Cư sĩ Cấp Cô Độc đi đến chỗ Phật, cúi đầu đảnh lễ sát chân Phật rồi ngồi xuống một bên, thưa rằng:

“Bạch Thế Tôn, ở đời có bao nhiêu hạng người phước điền?”

Đức Thế Tôn dạy:

“Này Cư sĩ, ở đời có hai hạng người phước điền. Những hạng người nào là hai? Một là hạng học nhân, hai là hạng vô học nhân.

“Hạng hữu học có mười tám, hạng vô học có chín.

“Này Cư sĩ, mười tám hạng người hữu học là những ai? Là tín hành, pháp hành, tín giải thoát, kiến đảo, thân chứng, gia gia, nhất chủng, hướng Tu-đà-hoàn, đắc Tu-đà-hoàn; hướng Tư-đà-hàm, đắc Tư-đà-hàm; hướng A-na-hàm, đắc A-na-hàm, trung Bát-niết-bàn, sanh Bát-niết-bàn, hành Bát-niết-bàn, vô hành Bát-niết-bàn, thượng lưu sắc cứu cánh. Đó là mười tám hạng hữu học”.

“Này Cư sĩ, chín hạng người vô học là những ai? Tư pháp, thăng tấn pháp, bất động pháp, thối pháp, bất thối pháp, hộ pháp, hộ tắc bất thối bất hộ tắc thối, thật trụ pháp, tuệ giải thoát, câu giải thoát. Đó là chín hạng vô học.”

Khi ấy Đức Thế Tôn nói tụng:

Học, Vô học trong đời
Đáng tôn, đáng phụng kính
Các ngài

tu chánh thân
Miệng, ý cũng chánh hành
Ruộng tốt cho tại gia
Cúng dường được phước lớn.

Phật thuyết như vậy. Cư sĩ Cấp Cô Độc và các Tỳ-kheo, sau khi nghe Phật thuyết, hoan hỷ phụng hành.

Qua bản Kinh trên, chúng ta học thêm hai chữ Phước Điền. Điền là ruộng, đất, ngụ ý là nơi mà chúng sanh có thể gieo trồng những hạt mầm, là Nhân của Phước báu, của thiện nghiệp và sẽ hưởng được Quả lành từ những thiện nghiệp này. Chính là nơi Tăng Bảo, những vị được gọi là Hữu Học và Vô Học đã từ bỏ những tham muốn thế tục, dâng trọn đời mình trong việc tu tập theo Chánh Pháp để cầu Niết Bàn, Vô Thượng Đạo và phát Bồ Đề Tâm để dìu dắt chúng sinh cùng đi trên con đường giải thoát.

Chúng ta có thêm định nghĩa giản dị, dễ hiểu hơn về các bậc Hữu Học và Vô học như sau : Được gọi là bậc Hữu học là bậc đã thành tựu được Thánh Đạo tám ngành. Nghĩ