Phương pháp Tây Tạng “gởi và nhận” có thể áp dụng trong mọi tình huống thường ngày (1)

Pema Chödrön

Tonglen là phương pháp “gửi đi và nhận về” của người Tây Tạng. Tong có nghĩa là “gửi đi” hoặc là “xả bỏ”; len có nghĩa “đón nhận” hoặc “chấp nhận”. Tonglen thường được tập trong thiền tọa, sử dụng hơi thở. Nói một cách đơn giản, hành giả thở vào cái xấu và thở ra cái tốt, đón nhận vào mình nỗi khổ niềm đau của chúng sanh khác. Mới thoạt nhìn, phương pháp này có vẻ như chủ bại, nhưng như cố Đại Đức Chogyam Trungpa Rinpoche đã nói: “Nhận vào càng nhiều năng lượng tiêu cực với một cái tâm cởi mở và lòng bi mẫn, ta càng có nhiều cái tốt để thở ra. Vì thế chẳng có gì để mất.”

Cách luyện tập này đích thực là cách tiếp cận của tonglen. Vì thấy nó rất ích lợi cho bản thân mình nên tôi muốn giới thiệu nó đến tất cả học trò của tôi. Ví như bạn không muốn thực hành tonglen theo đúng nghi thức, bạn cũng luôn có thể áp dụng phương pháp này trong những tình huống đột xuất. Một khi đã quen với nó, thường xuyên thực tập nó, phương pháp tonglen theo đúng nghi thức đối với bạn sẽ trở nên hiện thực và đầy ý nghĩa.

Phương pháp này bạn có thể áp dụng trong hoàn cảnh đột xuất. Mỗi khi gặp một hoàn cảnh khơi dậy lòng từ bi của mình, hoặc quá đau đớn khó chịu nỗi, bạn có thể dừng lại một chốc, thở vào bất kỳ nỗi khổ nào bạn chứng kiến, và thở ra một cảm giác nhẹ nhàng thơ thới. Nó là một quá trình đơn giản và trực tiếp. Không giống như kiểu làm theo nghi thức, cách làm này không đòi hỏi phải hình dung quán tưởng hay trải qua nhiều bước. Nó là sự trao đổi đơn giản và tự nhiên: bạn

thấy nỗi khổ đau, bạn tiếp nhận nó bằng hơi thở vào, bạn xoa dịu nó bằng hơi thở ra.

Ví dụ, ở trong một siêu thị, bạn thấy một người mẹ tát vào má đứa bé gái con của bà. Bạn thấy đau lòng nhưng chẳng thể nói gì, làm gì lúc đó.

Phản ứng đầu tiên của bạn có thể là quay đi vì sợ hãi và cố quên nó đi. Nhưng với phương pháp này, thay vì quay đi, bạn có thể khởi sự làm tonglen cho em bé gái đang khóc, cũng như cho người mẹ giận dữ đang gần như cạn kiệt sức lực. Bạn có thể thở ra với một cảm giác thư giãn, cởi mở, hay một cái gì cụ thể, như một cái ôm hay một lời nói dễ thương, hay bất kỳ cái gì phù hợp với bạn lúc đó. Không phải tất cả đều diễn đạt bằng khái niệm; nó hầu như tự phát. Khi bạn gặp một hoàn cảnh khổ đau và thực tập cách này một lúc, trái tim bạn có thể mở ra với đầy lòng bi mẫn.

Bạn có thể thực tập tonglen khi tâm bị xúc động mạnh mẽ và bạn chẳng biết phải ứng xử thế nào. Thí dụ, bạn có thể đang tranh cãi gay gắt với người bạn đời hoặc với cấp trên ở chỗ làm việc. Họ quát nạt bạn và bạn không biết phải phản ứng ra sao. Vậy thì bạn có thể khởi sự thở vào những cảm thọ đau đớn và thở ra với một cảm giác không gian to rộng và buông thư- cho bạn, cho người đang quát nạt bạn, và cho tất cả những ai đang lâm vào hoàn cảnh khó khăn tương tợ. Dĩ nhiên, có một lúc nào đó, bạn phải phản ứng lại với cái người đang quát nạt bạn, nhưng làm cho tình hình giãn ra và dịu xuống sẽ giúp bạn giải quyết vấn đề một cách khéo léo hơn.

Bạn

cũng có thể thực tập phương pháp này khi thấy quá khó khăn không thể mở rộng trái tim và phát triển lòng từ ái. Thí dụ, bạn gặp một người vô gia cư đứng xin tiền trên đường, hình như là người nghiện rượu. Dù muốn có lòng từ bi, bạn không thể không quay đi chỗ khác và cảm thấy ghê tởm hoặc khó chịu. Lúc đó, bạn có thể khởi sự làm tonglen cho bản thân mình và tất cả những ai muốn mở lòng nhưng không làm được. Bạn thở vào cảm giác bế tắc, cảm giác của mình và của người khác. Rồi thở ra cảm giác rộng mở, hoặc thư giãn, hoặc buông xả. Khi bạn có cảm giác bị tắt nghẽn , điều này không phải là một trở ngại cho việc thực hành tonglen, nó là một phần của sự rèn luyện. Bạn xem cảm giác bị nghẽn tắc đó như hạt giống của sự giác ngộ của tâm mình và như một sự kết nối với tha nhân.

(1) Trích đoạn từ sách “Tonglen, Con Đường Chuyển Hóa”, tác giả: Pema Chodron.