Chim Việt Cành Nam            [  Trở Vá»  ]          [ Trang chá»§ ]           [ Tác giả
 
Ký ức trưá»ng cÅ©
Cát Hoàng
Có má»™t làng quê nghèo mà đẹp nằm bên bá» Sông Cá»­a Äại (còn quen gá»i là sông Tiá»n); làng mang tên Bến Cát.  Bến Cát lắm cát, đã có thá»i ngưá»i qua đưá»ng Ä‘i chân trần khi trưa hè thưá»ng phải cắm đầu cắm cổ chạy má»™t Ä‘oạn để trú chân vào bóng cây mà thấy chân còn bá»ng rát. Làng cÅ©ng lắm vưá»n cây cho bá»n há»c trò con nít  tha hồ leo trèo nhẳn nha mãng cầu, mít, xoài, khế, ổi,…Nhưng khoái nhất có lẽ là món duối - thứ trái ngòn ngá»t, thÆ¡m thÆ¡m vừa có dư vị đăng đắng, chua chua, chát chát ăn từ trưa tá»›i chiá»u còn Ä‘a đã cái miệng; cây duối thì bá»± chảng ông cả, nhánh dai dẻo, leo lên cao nằm vắt võng ngắm tư bá» nhà cảnh  lại càng ngon càng sướng.

Làng mênh mông đồng ruá»™ng và sông rạch, há»c xong vá» là mặc tình bÆ¡i lá»™i và chia phe đánh giặc giả bằng vÅ© khí từ đất bùn, trái dại nhiá»u vô thiên lá»§ng. Có má»™t lần tôi suýt bị chết chìm vì chÆ¡i trò ma da rút ngưá»i; thằng Trí rút chân tôi trôi ra tuốt ngoài búng (xoáy nước) rồi sợ quá bá» chạy mất; may nhá» có chị Lâu cứu kịp - Lá»›n lên má»—i lần gặp lại chị Lâu nói lá»i cảm Æ¡n, chị chỉ cưá»i cưá»i không nói (hay chị Ä‘ang nói trong bụng phải chi hồi đó để cho mầy chết, đồ thấy ghét!). Äêm nào trốn nhà được để Ä‘i cắm câu thì càng sướng, dù biết trước có Ä‘em vá» lắm cá thì cÅ©ng bị đòn tÆ¡i tả.

Äêm lang thang trên đồng ruá»™ng thá»a thích ngắm trăng sao cây cá», trông chá» tiếng cá quẫy mà giật mình sợ ma thiệt đã; đêm nào vỠđược chị Gấm ôm ngá»§ âm ấm nao nao càng  mê mẩn. Có những đêm đốt rÆ¡m nướng cá lóc chín vàng thÆ¡m Æ¡i là thÆ¡m; bác Ba gái thỉnh thoảng còn cho rượu nếp gốc để tụi nhá» uống xong nhảy Ä‘iệu khỉ ăn gừng trông vui quá cỡ.

Việc há»c cá»§a tôi cÅ©ng ly kỳ không kém. Má»›i há»c lên lá»›p tư (Nay gá»i là lá»›p hai) là phải vô bót mà há»c. Không biết ai đó có sáng kiến lấy trẻ thÆ¡ bảo vệ tính mạng cho lính tráng? Trưá»ng há»c có sẵn, hỠđào hào, đấp thành và rào dây kẻm gai kín mít mấy lá»›p xung quanh.

Má»™t lần vừa đến giá» ra chÆ¡i, trống trưá»ng Ä‘iểm, bá»n trẻ chạy túa ra mồm mép trí trố:

- Xem lính bảo an ra kìa tụi bây ơi!

Song, liá»n đó tụi tôi trố mắt kinh ngạc khi nhìn thấy "thằng lính bảo an†đi đầu chỉa thẳng mÅ©i súng vào thằng lính gác; thằng lính gác đưa hai tay đầu hàng vừa Ä‘i giật lùi vào bót rồi bất chợt lao mình vào lô cốt; liá»n theo đó là tiếng lá»±u đạn nổ xen lẫn tiếng súng nổ, không gian bất ngá» như bị xé toạt trong ngập ngụa khói lá»­a và tiếng động hoảng loạn.

Tá»±a lÅ© gà con táo tác dưới vuốt diá»u hung ác, bá»n trẻ con chúng tôi rúc vào chân tưá»ng trong lá»›p há»c, chỉ má»—i con bé Rê nhô ra lẩn vào cánh cá»­a lá»›p há»c, miệng liên tục đếm tiếng nổ và có lúc còn liếng thoắng hô: "Tụi bây Æ¡i, coi ông Trân (tên thằng lính gác) ném lá»±u đạn hay ác!" Tôi nghe tiếng miểng trái nổ phang, đạn réo, sợ són đái lo cho con nhá». Sao không chịu núp yên mà ham hố ló thụt-chắc mầy chết bá» tao ở góa. (Rê là con cá»§a bà già-cái nấp vung cá»§a tía tôi. Do sá»± gán ghép cáp đôi cá»§a ngưá»i lá»›n nên tôi và nó đã làm vợ chồng hồi cứt mÅ©i hỉ chưa sạch).

Äá»™ chừng con Rê đếm chưa quá mưá»i tiếng nổ thì đã thấy thằng Tưá»ng ôm mặt máu, thằng Hư ôm bụng máu. Vừa kịp lúc thầy Luận có mặt, thầy gom lÅ© há»c trò chúng tôi dồn vào má»™t góc lá»›p há»c và dặn dò các con ở yên, xong thầy quay sang vác thằng Tưá»ng thằng Hư lên vai vừa chạy vừa la lá»›n dõng dạc:

- Tôi là thầy giáo, yêu cầu hai bên ngừng bắn để tôi cứu há»c trò bị thương!

Thầy Luận miệng la chân chạy ra khá»i đồn. Hình như chiến trận có yên ắng má»™t lúc.

Tàn chiến cuá»™c trên đưá»ng chạy vá» nhà, tôi còn vô tư dừng lại tìm viên đạn lá»­a mà máy bay vừa bắn xuống. Trận nầy tôi bị đạn bắn cháy xém tóc, chắc thần chiến tranh muốn nhắc nhở chá»› có đùa vá»›i lá»­a đạn.

Vá» sau nghe nhắc lại, Äài phát thanh Sài Gòn có bản tin tuyên dương gương lính Trân quả cảm được tặng thưởng Anh dÅ©ng bá»™i tinh. Bà con cÅ©ng phiá»n lính Ruá»™ng cá»§a Việt cá»™ng quá dở, đã giả lính bảo an vô đến đó mà không lấy được đồn. Song, như vậy là may. Trá»i phật còn xui khiến, không khéo mấy đứa con nít chết hết! Bà con cÅ©ng khen thầy Luận coi có vẻ lừng chừng, khi đến chuyện cÅ©ng oai ra phết.

Bà con nói thầy giáo Luận lừng chừng vì thầy ở xóm Giồng Nần-cái xóm toàn ngưá»i theo Quốc gia. Äối nghịch vá»›i xóm Giồng Nần là xóm Bến, toàn ngưá»i theo Việt cá»™ng. Lạ đến độ là chúng chÆ¡i đánh trận giả từ lúc còn để chá»m, lá»›n lên chúng đánh nhau chết sống thật. Hằn thù nhau đến thế, nhưng má»—i năm chúng chừa ra ba ngày Tết Nguyên đán, ngày rằm tháng bảy âl, ngày lá»… Noel là tá»± do Ä‘i lại, không bắn giết nhau, mà còn có thể gặp nhau uống trà tranh luận sai đúng vá» lý tưởng cá»§a má»—i bên Ä‘ang theo Ä‘uổi-Nó trở thành má»™t thứ luật bất thành văn được hai bên tá»± giác chấp hành mà đến nay há»i ra cÅ©ng không ai nhá»› nổi nó được hình thành tá»± lúc nào.

Khoảng năm 1965-1966 thì trưá»ng cÅ© được giải toả khá»i vòng thành rào bót. Phía Quốc gia dá»i đồn sang hướng đối diện trưá»ng cách ngang má»™t con đưá»ng. Sau đó tôi há»c lên cấp trung há»c và xa quê biá»n biệt. Bạn bè hồi tiểu há»c má»—i ngưá»i Ä‘i má»—i ngã; có kẻ đã ra ngưá»i thiên cổ. Chúng tôi được nhốt chung trong má»™t trưá»ng há»c xã há»™i lá»›n rá»™ng hÆ¡n, thương tích nhiá»u hÆ¡n, thỉnh thoảng gặp lại nhau má»™t vài ngưá»i, chào há»i đôi câu, chia sẻ vài ká»· niệm tuổi thÆ¡. Chỉ khát thèm nghe lại lá»i cá»§a Thầy Luận:

- Tôi là thầy giáo, yêu cầu hai bên ngừng bắn để tôi cứu há»c trò bị thương!

Cát Hoàng
Äồng Khởi, phưá»ng 2
thị xã Bến Tre


  [  Trở Vá»  ]